(17) 2. อาฆาตวคฺโค

1-5. ปฐมอาฆาตปฏิวินยสุตฺตาทิวณฺณนา

[161-165] ทุติยสฺส ปฐเม นตฺถิ วตฺตพฺพํฯ ทุติเย อาฆาโต ปฏิวินยติ เอตฺถ, เอเตหีติ วา อาฆาตปฏิวินยาฯ เตนาห ‘‘อาฆาโต เอเตหิ ปฏิวิเนตพฺโพ’’ติอาทิฯ

นนฺตกนฺติ อนนฺตกํ, อนฺตวิรหิตํ วตฺถขณฺฑํฯ ยทิ หิ ตสฺส อนฺโต ภเวยฺย, ‘‘ปิโลติกา’’ติ สงฺขํ น คจฺเฉยฺยฯ

เสวาเลนาติ พีชกณฺณิกเกสราทิเภเทน เสวาเลนฯ อุทกปปฺปฏเกนาติ นีลมณฺฑูกปิฏฺฐิวณฺเณน อุทกปิฏฺฐิํ ฉาเทตฺวา นิพฺพตฺเตน อุทกปิฏฺฐิเกนฯ ฆมฺเมน อนุคโตติ ฆมฺเมน ผุฏฺโฐ อภิภูโตฯ จิตฺตุปฺปาทนฺติ ปฏิฆสมฺปยุตฺตจิตฺตุปฺปาทํฯ

วิสภาคเวทนุปฺปตฺติยา กกเจเนว อิริยาปถปวตฺตินิวารเณน ฉินฺทนฺโต อาพาธติ ปีเฬตีติ อาพาโธ, โส อสฺส อตฺถีติ อาพาธิโกฯ ตํสมุฏฺฐาเนน ทุกฺขิโต สญฺชาตทุกฺโขฯ พาฬฺหคิลาโนติ อธิมตฺตคิลาโนฯ คามนฺตนายกสฺสาติ คามนฺตสมฺปาปกสฺสฯ

ปสนฺนภาเวน อุทกสฺส อจฺฉภาโว เวทิตพฺโพติ อาห ‘‘อจฺโฉทกาติ ปสนฺโนทกา’’ติฯ สาทุรสตาย สาตตาติ อาห ‘‘มธุโรทกา’’ติฯ ตนุกเมว สลิลํ วิเสสโต สีตลํ, น พหลาติ อาห ‘‘ตนุสีตสลิลา’’ติฯ เสตกาติ นิกฺกทฺทมาฯ สจิกฺขลฺลาทิวเสน หิ อุทกสฺส วิวณฺณตาฯ สภาวโต ปน ตํ เสตวณฺณเมวฯ ตติยาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

ปฐมอาฆาตปฏิวินยสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ